Salute, Jonathan!/Capitul 57

Contenete - Capitul 56 - Capitul 57 - Capitul 58

Quinantsettesim capitul (57.esim capitul)

Multissim purpur flores.

Un coline durant un bell jorne.

Un rey con un coron sur li cap.

Cordes sur un nave.

Li deo Thor, un del deos del vikings.

Diarium de Dr. Seward.

22 septembre. -- Omnicos es finit. Arthur ha revenit a su dom, e aportat Quincey Morris con se. Un tam bon chap, ti Quincey! Yo crede que il ha suffret tam mult quam nos, ma suportat it quam un viking. Si America va posser continuar producter (producter = crear) tal mannes, it va esser un grand potentie in li munde. Van Helsing jace nu, in preparation por li viage. Ho-nocte il ea a Amsterdam por far quelc personal coses, e retorna li nocte deman. Tande il va restar con me; il di que su labor in London va besonar mult témpor. Li povri old chap! Yo time que li eforties del semane passat ha ruptet mem su mente de ferre. Pos li funerale, noi stat apu li povri Arthur, qui parlat pri qualmen il partiprendet (partiprender = prender parte, esser un parte) in li transfusion a Lucy. Yo videt li visage de Van Helsing devenir un vez blanc, un vez purpur. Arthur hat dit que il sentit que ili du hat esset vermen maritat e que ella esset su marita in li vise de Deo. Noi ne parlat pri li altri operationes, e nequande va.

Arthur e Quincey eat junt til li station, e Van Helsing e yo venit ci. Ma li moment in quel noi esset sol in li coche il devenit histeric (histeric = ne posser ne rider, plorar). Poy il negat (negar = dir no) que it esset histerie, diente que it esset necos plu quam su humor in un desfacil situation. (situation = casu) Il ridet til lácrimes, e yo abassat (a·bass·ar = far bass) li persianes; poy il plorat, e ridet denov, e ridet durant que il plorat, just quam un fémina. E just quam on parla a un fémina yo provat parlar seriosimen, ma null efecte. (efecte = reaction) Poy yo questionat le pro quo il ridet in un tam seriosi témpor.

Il respondet tre logicmen (logica = "Tu ne manja. Ergo tu ne have fame.") e misteriosimen. Il dit:

"Ah, tu ne comprende, amico John. Ne pensa que yo ne es trist, benque yo ride. Ma anc ne pensa que yo es trist quande yo plora, nam li ride veni totvez. Tu deve memorar: li ver rise (rid·er → rise) ne frappa ye li porta e di: "Esque yo posse intrar?" No! il es un rey, il veni e ea quande il vole. Il di: "Yo es ci", e il es ta. Tu vide, yo dat tam mult sangue e efortie e omnicos por ti dulci yun puella, benque yo es old; yo da mi témpor, mi dorme...e totvez yo posse rider avan su sarco. E ti infanto - tre car, nam il have li etá (etá = annus) de mi filio, si il hat posser viver. Vi, nu tu save pro quo yo tam ama le. E mem quande il di coses queles tucha mi cordie de patre e cordie de marito, mem in ti moment veni Rey Ride, qui di: "Vi yo! Vi yo!" e vi, veni denov li sangue in mi guancie e yo posse sentir li luce del sole.

Oh, amico John, it es un strangi e trist munde, plen de miseres, e trubles, ma quande Rey Ride veni il fa les dansar a su propri musica. Li sanguant cordies, li sicc osses del eclesia, li lácrimes quel cade, omnicos dansa sequente li musica quel il fa. E crede me, amico John, que il es bon e amabil. Ah, noi mannes e féminas es quam cordes, e li eforties del vive fa nos desfacil; li lácrimes veni, e quam pluvie sur li cordes, ili fa nos plu e plu pesant til quande noi es ruptet. Ma Rey Ride il veni quam li luce del sole, e fa li eforties minu pesant, e noi continua suportar li labor, qualcunc it mey esser."

Yo ne volet vulnerar le per ficter ne comprender pri quo il parlat, ma yo ne comprendet omnicos e questionat le. Il dit me nu in un plu seriosi ton:

“Oh, it esset li ironie (ironie = humor in strangitás) in omnicos. Ti tam amabil fémina guirlandat con flores, qui aspectet tam bell quam li vive self, til quande noi comensat questionar nos ca ella vermen esset mort, interrat con su matre quel amat la, e quem ella amat. Poy li son del cloches, talmen lent, e li sant mannes, con li blanc vestimentes del ángeles, fictent leer libres, ma con lor ocules altriloc. E por far quo? Ella es ja mort, ne ver?"

“Ma, mem por mi vive, professor,” yo dit, “yo vide nequo a rider in to. Vi, vor explication fa it mem plu desfacil. E mem si li interration esset comic, alor li povri Art e su trubles?”

“Cert. Esque il ne just ha dit que li transfusion de sangue hat vermen fat la su marita?”

“Yes, e it esset un dulci e consolant idé por le.”

“Adver. Ma tu vide li desfacilitá, amico John? Nam qualmen por li altres? Ho, ho! Talmen li dulci fémina have plu quam un marito, e yo, con mi povri marita ja long mort, mem yo, qui ne ha trovat un altri marita, nu have du.”

“Anc ta yo ne vide u jace li joca!” yo dit, con un sentiment de desplesura.

“Amico John, yo peti pardon si yo dole te. Yo ne monstrat mi sentiment al altres quande it vell har vulnerat, ma solmen a te, mi old amico, quem yo posse fider. Si tu vell har posset vider mi cordie quande yo volet rider; si tu vell har posset far talmen quande li ride venit; si tu vell posser far talmen nu, quande Rey Ride ha ja aportat su coron a un altri loc – nam il ha eat for, for, e va esser ta durant un long témpor – fórsan tu vell compatir (compatir = sentir tristesse por un altre) me plu quam quicunc.”

Yo esset tuchat per li tendritá de su ton, e questionat pro quo.

“Pro que...yo save!”

E nu noi es in diferent locs, e li solitá (= esser sol) va seder sur nos con su alies apert (apert vs. apertet) durant un témpor. Lucy jace in li sarco de su familie, in un solitari eclesia, for de London, u li aere es frisc, e li sole leva se sur li Coline (coline = litt monte) de Hampstead, u cresce li savagi flores.

Talmen yo posse finir ti diarium, e solmen Deo save si yo va comensar un altri. Si yo fa talmen, it va esser con diferent persones e diferent temas, nam ci ye li fine, u yo ha parlat pri li romance (romance = li coses del amore) de mi vive, ante que yo recomensa mi labor, yo di con tristesse, e sin esperantie,

FINE.

Grammatica

quem

Simil a:

• yo, me
• il, le
• ella, la

noi have:

• qui, quem

On ne deve usar quem, ma si on vole, on posse.

Vocabularium

• abassar
• coline
• compatir
• consolar
• coron
• dansar
• efecte
• etá
• histeric
• logic
• partiprender
• pesant
• producter
• purpur
• quem
• rey
• rise
• romance
• situation
• solitá
• viking

Altri paroles

• compatir: compatientie
• consolar: consolation
• coron: coronar, coronation
• etá: etosi
• logic: logica, logico
  • A memorar: logic es li adjective, logica li cose, un logico li person
• pesant: pesar
• situation: situar