Salute, Jonathan!/Capitul 4

Contenete - Capitul 3 - Capitul 4 - Capitul 5

Quaresim capitul (4.esim capitul)

Nord, ost, sud, e west.

U es Jonathan? Esque il sta in Vienna? No, il sta in un diferent cité. Il sta in Bistritz. Quo es Bistritz? It es un cité in Rumania. Nu comensa li viage in Rumania.

Jonathan videt li strade in Budapest.

Jonathan scri in su jurnale: “Li unesim may yo esset in Munich. Li duesim may yo esset in Vienna. Poy yo esset in Budapest. Budapest esset bell. Ma yo ne havet témpor in Budapest. Yo videt li strade in Budapest. In Budapest yo pensat: ci fini li west, e ci comensa li ost. Budapest es diferent.”

Il pensa un poc plu pri Budapest. Il pensa: “Yo es un person quel veni de Anglia, de London. Yo parla anglés, nam li persones in Anglia parla anglés. Ma in Budapest yo ne parlat con li persones in anglés; yo parlat in german. Mi german ne es bon, ma li persones in Budapest ne parla anglés. Noi parlat in german. It es interessant que li persones in Budapest parla german.”

Nu Jonathan pensa pri su viage. Il pensa: “Yo esset in li muséo in London. In li muséo esset libres pri un altri land. Yo leet li libres. In li muséo esset cartes pri un altri land. Yo videt li cartes. Li libres e li cartes dit que li altri land es lontan, ma interessant. In li altri land es mult persones, mult diferent persones.”

Nu Jonathan pensa plu pri su viage. Il pensa: “Yer yo esset in Klausenburg. Yo manjat in Klausenburg. Li nómine del manjage esset “paprika hendl”. It es tre bon, li manjage in Klausenburg. Li hotel esset bon, ma yo ne dormit bon. Ma li land es tre bell! In li tren yo videt mult borgos e mult castelles. Un cité es plu grand quam un borgo, ma li borgos es tre bell. Un castelle es plu grand quam un hotel, e plu bell quam un hotel! Borgos es minu grand quam cités, ma ili es bell, e hoteles es minu grand quam castelles.”

Un castelle, plu grand quam un hotel, ma minu grand quam un borgo.

Jonathan scri plu in su jurnale: “Bistritz es un interessant loc. Bistritz es un old loc, plu old quam altri locs. Anc mi hotel in Bistritz es old, plu old quam altri hoteles. In li hotel yo dit mi nómine: “Yo es Jonathan Harker” e ili dit me: “Benevenit al hotel.” In li hotel yo videt un lettre por me. Nu yo va leer mi lettre.”

Jonathan lee su lettre. It di:

“Mi amíco. - Benevenit. Dormi bon. Yo es in Bukovina, ples venir a Bukovina. Esque li viage de London esset bon? Mi land es tre bell. Benevenit a mi land.

Vor amico, DRACULA.”

Jonathan lee li lettre e pensa pri su amico Comto Dracula. Qui il es? Il ne save. Ma su amico es interessant. Anc li borgo Bistritz es interessant. Jonathan es felici, e pensa pri su amico. Poy il dormi.

Grammatica

plu quam, minu quam

• plu quam: >
  • Jonathan es plu grand quam un jurnale. = Jonathan > jurnale (Jonathan es grand, li jurnale ne es grand)
  • Manjar un bifstec es plu bon quam ne manjar un bifstec. = Manjar un bifstec > Ne manjar un bifstec (Manjar un bifstec es bon, ne manjar un bifstec ne es bon)
• minu quam: <
  • Un dom es minu grand quam un castelle. = dom < castelle (Un castelle es grand, un dom ne es grand)
  • Manjar un jurnale es minu bon quam manjar un bifstec. = manjar un jurnale < manjar un bifstec (Manjar un bifstec es bon; manjar un jurnale ne es bon)

plurale (-s, -es)

Li plurale es -s, anc -es.

• -s:
  • Un libre. Du, tri, quar...libres
  • Un loc. Du, tri, quar...locs.
  • Un cité. Du, tri, quar...cités.
• -es:
  • Un mann, un hotel, un land, un person. Du, tri, quar mannes, hoteles, landes, persones.

del

de + li = del.

su

il, it -> su

• Jonathan lee un lettre. It es li lettre de Jonathan. It es su lettre.
• Li cité have un muséo. It es li muséo del cité. It es su muséo.

ili

• Un mann es il. Du, tri, quar...mannes es ili.
• Un libre es it. Du, tri, quar...libres es ili.
• Un mann e un libre es ili.

vu, vor

• Jonathan manja un manjage. Un person di: "Vu manja. Esque vor manjage es bon?" (vor = de Jonathan)
• Jonathan pensa pri Dracula. Il pensa: "Dracula, vu es un bon mann. Vor land es tre bell."

altri

• Jonathan veni de Anglia. Il ne veni de Rumania. Rumania es un altri land. (= Rumania ne es Anglia, it es un altri land).

lontan

• Jonathan es in li tren hodie, il esset in li tren yer, il va esser in li tren deman. Rumania es lontan.

Vocabularium

• 
  Libres.
• 
  Vide li carte. In li carte, London es un cité in li land Anglia.
• 
  Un lettre.
• 
  Du amícos.

• altri
• amíco
• anglés, Anglia
  • angl·és
  • Angl·ia
• benevenit
  • (bene·veni·t)
• borgo: un ne grand cité
• carte
• castelle
• ci
• comensar
• comto: un mann quel have un castelle
• diferent: ≠
• dormir
• german, Germania
  • german
  • German·ia
• hotel
• ili
• land
• lettre
• libre:
• loc
• lontan
• muséo: un grand dom quel have old libres e cartes
• nómine
• ost
• parlar: 💬
• person
• strade
• su
• un poc: ne mult (1, 2, 3 = un poc)
• veni
• west

Di:

• ss = s
  • esset: eset
  • interessant: interesant
• vocale (a, e, i, o, u) + s + vocale = z
  • muséo: muzéo
  • quaresim: quarezim

Related English words

• fini: from the verb finir, to finish or to end. This verb can be seen in the English words infinite (lit. not ended, Occidental ínfinit) and definition (i.e. the setting of the limits of something, and written the same in Occidental).
• poc: The original Latin paucus (few, little) simplified to forms like poco (Spanish, Italian), peu (French), etc., but also poc in Catalan. The original Latin can be seen, however, in the English word paucity, which means scarcity or lack.
• parla: from the verb parlar, to talk. The ending -ment is used to form nouns from verbs, and the English word parliament (Occidental parlament) is from this as well. Another related words is parlance ("a particular way of speaking"), which in Occidental is parlantie.
• libre means book, and can be seen in the English word library. Note though that the more international word for library is biblioteca (used among all the Romance languages, German, Russian, etc. - English is an outlier here), while Occidental words like librería mean "a bookseller".
• altri means other / another. The English word altruism (the spirit of thinking about others) is related to this, and Occidental also has the form altru to mean another as in another person (unaltru = each other).
• dormit means slept. The English word dormitory literally means "sleeper place", and is dormitoria in Occidental. Dormant is another related word, and is dormient (lit. sleeping) in Occidental.
• loc (place) can be seen in the English word locate, location, etc. Even fancy English words like altrilocal are now no mystery after this chapter: altrilocal (same form in Occidental) just means "other-place-ish".
• nómine (name) can be seen in English words such as nomination, which is the same in Occidental. The nominative case in grammar now makes more sense: it is the "naming" case, and just refers to the name of a thing.