Salute, Jonathan!/Capitul 38

Contenete - Capitul 37 - Capitul 38 - Capitul 39

Triantottesim capitul (38.esim capitul)

Con un masca on cela li visage.

Un professor parla avan li gente.

Un bellissim rubi lignin stul.

Lettre, Arthur Holmwood a Dr. Seward.

Hotel Albemarle, 31 august.

Mi car Jack,

Yo vole que tu fa alquo por me. Lucy es malad, ma con quo yo ne save – ella standa plu mal chascun die. Yo questionat la pri it, ma ne posse questionar su matre nam anc su matre es malad. Seniora Westenra dit me que su propri maladie es un maladie del cordie e que ella va morir de it, ma Lucy ancor ne conosse it. Lucy sempre pensa pri strangi coses. Yo dit la que yo va petir te venir, e in prim ella dit no, yo ne save pro quo, poy finalmen yes. It va esser desfacil por te, old amico, ma yo deve petir te. Ples venir deman a Hillingham, du horas pos midí, por que Seniora Westenra ne mey saver, pos quel Lucy va esser sol con te. Poy yo va venir por li té, e noi va departer junt e yo va questionar te pri la. Ne falli! (fallir = provar ma ne posser)

ARTHUR.

Telegramma, Arthur Holmwood a Seward.
1 septembre.

On ha vocat me visitar mi patre, qui standa plu mal. Scri me per posta ci-nocte. Per telegramma si necessi.

Lettre de Dr. Seward a Arthur Holmwood.
2 septembre.

Mi car old chap, (chap = un bon mann, un amico)

Pri li sanitá (san = su córpor standa bon) de Senioretta Westenra yo posse dir que yo ha trovat nullcos mal. Ma yo ne es satisfat con la; ella es tam diferent quam li ultim vez. Tu save que yo ne videt su tot córpor – yo videt solmen to quo un amico posse vider. Yo va racontar pri to quo yo videt, e tu va decider self quo pensar.

Yo videt Senioretta Westenra in un felici standa. Su matre esset ta, e yo savet strax que ella volet que su matre pensat que existet null problemas de sanitá. Noi lunchat junt, pos quel Sr. Westenra lassat nos por dormir un poc. In li moment quande noi intrat li chambre, támen, li felici masca (un masca = alquo por far li visage ne visibil) cadet. Ella sedet se sur li stul e celat (celar = far ne visibil) su ocules con li manu. Ella parlat:

“Yo odia parlar pri me.” Yo fat la memorar que doctores ne parla lor secretes ad altri persones. Ella comprendet, e dit: “Di a Arthur to quo vu vole. Yo sucia pri le, ne pri me!” Talmen yo es líber a informar te omnicos.

Yo videt que ella manca (mancar = besona plu) sangue, ma ella ne sembla malad. Per hasarde (per hasarde = per fortun) ella vulnerat su manu un poc apertente li fenestre, e yo posset usar ti sangue por vider ca ella have un maladie. Li sangue es tot normal, e monstra que ella es san. Talmen...talmen yo crede que li problema deve esser mental (mente = li loc del pensas, ment·al = ne corpor·al). Ella di que ella ne respira bon, e dormi con horribil reves, ma reves queles ella ne posse rememorar. Ella dit que quam puella ella somnambulat mult, e que durant li témpor in Whitby ella somnambulat denov, que un vez ella somnambulat til Ost Cliff e Senioretta Murray trovat la, ma que recentmen ella ne somnambula plu.

Pro que yo ne es cert, yo ha fat lu max bon possibil: yo ha scrit a mi old amico e mastro, Professor Van Helsing de Amsterdam, qui save plu quam quicunc pri tal maladies. Yo ha petit le venir, e scrit le pri te e tui relation (relation = quo du persones es a unaltru) con Senioretta Westenra. Van Helsing vell far omnicos por me. Ma nota (notar = scrir o pensar por ne obliviar it plu tard) bon que il acte (acter = far) sequente su propri pensas. Il acte talmen pro que il save li coses plu bon quam quicunc in li munde. Il es inteligentissim, sempre vole aprender nov coses, e es tre brav (brav = il ne time). Il have un personalitá de ferre, e es un bonissim mann. Yo di te ti coses por que tu mey saver qual tip (tip = maniere) mann il es. Il va strax venir, e yo va vider Senioretta Westenra deman – éxter li dom por que su matre ne mey suciar.

Sempre tui,
JOHN SEWARD.

Grammatica

acter

Acter es simil a far e mover. It es usat in mult paroles:

• acter + or = actor
• acter + iv = activ
• + itá = activitá

"Ma nota bon que il acte sequente su propri pensas" = "Ma nota bon que su activitás seque su propri pensas".

relation

Li relation inter Person A e Person B = Quo Person A es a Person B, e quo Person B es a Person A. Li verbe, naturalmen, es relater.

• Quo es li relation inter Jonathan e Mina? Ili es marito e marita.
• Quo es li relation inter Arthur e John? Ili es bon amicos.
• Qualmen professor Van Helsing relate a John Seward? Il es su anteyan professor.

sanitá

Sanitá normalmen parla pri li córpor, ne li mente. Por li mente on di sanitá mental. Ma secun li parlada on posse dir solmen sanitá:

• Person A: Qualmen standa li patiente mentalmen?
• Person B: Ínsan. (On save que on parla pri li mental standa)

Ma normalmen ínsan (mentalmen) on di foll, o dement. E mental ínsanitá es dementie.

Vocabularium

• acter
• brav
• celar
• chap
• fallir
• hasarde
• hotel
• in prim
• mancar
• masca
• mente
  • mental
• professor
• relation
  • verbe: relater
• san
• sanitá
• stul
• tip