Salute, Jonathan!/Capitul 37

Contenete - Capitul 36 - Capitul 37 - Capitul 38

Triantsettesim capitul (37.esim capitul)

Un avie in un cage.

Cates gratta usante ti-ci cose.

Ti-ci mannes sede se e fa ludes.

Li angleso Benjamin Disraeli, qui dit li famosi paroles: "Li cose quel on pensa va evenir, ne eveni."

Diarium de Dr. Seward.

20 august. - Li afere de Renfield deveni mem plu interessant. Il ha devenit plu quiet. Durant li unesim semane il esset sempre violent (violent = il prova vulnerar altri persones). Poy un nocte, just quande ascendet (ascender ↔ descender) li lune, il devenit quiet, diente: “Nu yo posse atender; nu yo posse atender”.

Yo videt le; il esset in li ligat vestiment in li chambre, e su ocules ha devenit su anteyan ocules (anteyan = de antey) – petient quam un can. Yo esset satisfat (esser satisfat = pensar que omnicos es bon fat) e dit li mannes desligar (ligar ↔ desligar) le. Li auxiliatores semblat íncert, ma fat quo yo dit. Li patiente venit me e dit in un bass voce, con un poc humor (con humor = fant rider):

“Ili pensa que yo vell posser nocer (nocer = vulnerar) vos! Yo nocer vos! Stupidos!”

Anc yo trovat it humorosi, ma yo ne seque su pensa tre bon. Esque il have alquo important pro quel il ne vole nocer me? Yo deve trovar quo it es, plu tard. Ho-nocte il ne vole parlar, mem parlar pri catelles o cates ne auxilia. Il di solmen: “Cates ne interessa me. Yo have plu a pensar, e yo posse atender; yo posse atender.”

Pos to yo lassat le. Li auxiliator di me que il esset quiet til li leva del sole, quande il devenit vexat, poy violent, e pos to il cadet sur li terre.

...Tri noctes li sam cose: violent durant li jorne, poy quiet del leva del lune til li leva del sole. It sembla que un potentie (potentie = fortie) existe quel veni e vade. Ti nocte on va far un lude - on va lassar le escapar, e li mannes va sequer le…

Plu tard. – “Li cose quel on pensa va evenir, ne eveni.” Senior Disraeli bon conosset li vive. Nor “avie”, vidente que on hat apertet li cage (cage = dom por avies), ne volet volar. Il restat in li chambre. Ma noi save un cose: durant li témpores de quietesse, il continua esser quiet. Dunc on va posser desligar le durant quelc hores chascun die, til un hora ante li leva del sole. Audi! Ancor un eveniment! Il ha escapat denov.

Plu tard. – Ancor un aventura (un aventura = un historie con mult evenimentes) noctal. Renfield atendet li auxiliator, poy escapat li chambre quande il intrat it. Ancor un vez il intrat li terren (terren = li terre de un loc) del dom u nequi vive, e noi trovat le ta, contra li porta del capella. Vidente me il devenit incolerat, e vell har volet mortar me si mi atendentes (atendente = atend·ent·e = un person qui atende e auxilia) ne hat esset junt. Il subitmen duplicat (du·plic·ar = far du vezes plu grand) su fortie de lucta, ma strax devenit calm. Yo videt circum me, ma videt necos. Tande yo videt su ocul e sequet it, ma videt necos except un grand mus-volant, quel volat vers li west. Mus-volantes normalmen vola ci e ta, ma ti ta mus-volant volat quam un avie, rect (rect = sin changear) vers un loc. Li patiente calmat se e dit:

“It ne es necessi ligar me; yo va vader quietmen!” Sin problemas noi retornat. Yo senti alquo strangi in su calmitá, e ne va obliviar ti-ci nocte…

Diarium de Lucy Westenra
Hillingham, 24 august. – Yo deve far quam Mina, e continuar scrir coses. Talmen noi va posser parlar longmen quande noi va incontrar nos. Ma quande? Yo vole que ella mey esser ci con me, nam yo senti me ínfelici. Li nocte passat it semblat que yo revat, just quam quande yo esset in Whitby. Fórsan it es li change de aere, o li retorna al hem. Omnicos es obscur e horribil, nam yo ne posse memorar alquicos, ma yo time e senti me debil. Durant li lunch Arthur esset trist vider me, e yo ne posset ficter esser felici. Yo va provar dormir in li chambre de matre ho-nocte.

25 august – Denov un mal nocte. Anc matre es malad. Yo ne volet dormir ma poy yo audit li son del horloge e it esset decidu horas, dunc yo deve har indormit me. Yo audit un grattada al fenestre, ma yo ne memora plu li son. Plu mal reves. Hodie yo es debilissim, e mi gúttur (gúttur = li cose con quel on manja e respira) dole me (doler = li sentiment es mal). Mi visage es blancissim. Yo have li sentiment de nequande haver suficent (suficent = on ne besona plu) aere. Yo va efortiar (efortiar = usar fortie) esser felici quande yo vide Arthur.

Grammatica

leva, cade, ascende, descende

• Quande li sole leva se, it es li leva del sole.
• Quande li sole cade, it es li cade del sole.

Li altri expression es li ascension del sole e li descension del sole, creat usante li regul de Wahl:

• ascender → ascend → ascens → ascension
• descender → descend → descens → descension

plicar

Li verbe plicar es tre sovente usat. Quande on plica papere, li papere es du vezes minu grand e du vezes plu spess. Si on plica it denov, it es nu quar vezes minu grand e quar vezes plu spess.

• Quande on fa un cose du vezes plu grand, it es duplicat. Quande on fa un cose tri vezes plu grand, it es triplicat. Ex to veni li paroles duplication, triplication, etc.
• Quande un cose es facil, it es simplic. E quande it ne es facil, it es complicat. Ex complicat: complication.
• Quande li coses es mult, ili es multiplicat. Ex multiplicat: multiplication.

vulnerar e nocer

Vulnerar es plu grand quam nocer, e vulnerar crea un vúlnere. Li usation de nocer es un poc plu grand.

Un person qui noce es nocent, e quande on nullmen ha nocet, on es ínnocent.

ante e antey

Ante: Yo videt Jonathan ante du mensus. (It es marte; yo videt le in januar). Ante besona un parol quel seque.

Antey: Yo videt Jonathan antey. (in li passate yo videt le) Antey ne besona un parol quel seque.

Con antey e ·an on crea anteyan: "Li anteyan persones in nor cité credet que..."

Vocabularium

• anteyan
• atendente
• ascender
• cade
• cage
• desligar
• doler
• grattar
• gúttur
• leva
• lude
• nocer
• potent
• potentie
• rect
• satisfar
• suficer
• terren
• violent