Salute, Jonathan!/Capitul 23

Contenete - Capitul 22 - Capitul 23 - Capitul 24

Duanttriesim capitul (23.esim capitul)

Li tempe es tre frisc.

Li lácrime de un fémina.

Li du persones marita se, e lor maritage comensa.

Lettre, Lucy Westenra a Mina Murray.
Duantquaresim (24) May.

Carissim Mina,

Mersí, mersí pro tui bon lettre. It esset tam bon posser dir te li veritá.

Tu save, yo have duant annus, e til nu un mann nequande ha volet maritar me. Ma hodíe – pensa pri it – tri mannes ha dit que ili vole maritar se con me! Anc to es un secrete – ples dir it solmen a Jonathan. Tu posse dir omnicos a Jonathan, just quam yo posse dir omnicos a Arthur. Maritos e maritas deve sempre dir li veritá, ne ver? Yo va dir te pri li tri mannes.

Senior Unesim: tu save pri qui yo parla, li Doctor Seward? Yo scrit pri le in mi altri lettre. Il es li mann quel possede un asil por lunaticos e il es tre bell. Il sedet se apu me e semblat tre nervosi (nervosi = ne saver quo far e pri quo parlar). Il dit me que il trovat me car, e amabil, e important. Il volet dir que sin me il vell esser un ínfelici mann, ma just tande (tande = a ti témpor) yo plorat, e il cessat. Il questionat me ca yo vell posser amar le plu tard, e yo movet mi cap, diente no. Tande yo dit le que yo amat un altri mann. Il levat se, e prendet mi manus, e dit que il esperat que yo mey esser felici, e que il vell esser mi amico. Mina, anc yo es trist: yo odia dever dir no a un tam bon mann. Yo deve cessar ci por un moment.

Vésper.

Arthur ha just exeat, e yo posse scrir pri Senior Duesim. Il es un tre bon mann, qui veni de Texas in America. Il es tam yun e frisc que it es desfacil creder que il ha videt tam mult locs e países (país = land). Su nómine es Senior Morris, e il have tam mult histories! Arthur nequande have histories, ma Senior Morris yes. Il parla quam un ver americano, e to es interessant! Yo ne comprende li tot coses queles il di, e li anglés de America fat me mult rider.

Poy il petit me maritar le, diente alquo tre american quam “yo vole que noi mey esser quam du cavalles del sam coche” e yo ridet. Ma il esset seriosi, e pos to il parlat plu seriosimen, diente que il vermen volet maritar se con me. Il dit tam bon coses, e yo videt que il in veritá es un tre seriosi mann. Yo dit le que yo vell posser amar le si yo esset líber, ma que yo ne havet li libertá maritar le. Tande il levat se e dit:

“Car Lucy, yo save que tu es un bon fémina. Di me, esque tu ama un altri mann? Si yes, yo va cessar li parlada pri maritage (maritage = esser maritat) e yo va esser un bon amico.”

Mina, pro quo mannes es tam bon? Pro quo on ne posse maritar se con tri mannes? Ma yo ne deve dir tal strangi coses...

Plorante yo dit le: “Yes, hay alqui quel yo ama, ma il ancor ne ha dit me que il ama me.”

Il dit: “Tu es un bon puella (puella = un litt fémina), yo save. Ples ne plorar. Yo va standar bon. Si li altri mann ne save quam felici il es con te...alor yo va haver alquo a dir le! Tre bon, yo va marchar éxter e pensar un poc. Esque tu posse besar me solmen un vez? It va auxiliar me sentir me bon quande yo va esser trist.”

Tande yo besat le un vez. Il videt me e dit: “Tu ha besat me, litt puella, e noi va esser amicos. Mersí pro har dit me li veritá. A revidentie.” Il exeat li chambre sin plorada, sin lácrimes (lácrime = aqua de plorada), ma yo...yo esset tot plorada e lácrimes. Pro quo un tam bon mann deve esser ínfelici? Si yo vell esser líber yo vell posser far le felici ma...yo ne vole esser líber.

Vor amant
LUCY.

P.S. Oh, pri Senior Triesim – tu save pri qui yo parla? Un moment il intrat mi chambre, e pos un moment il besat me e omnicos esset bon. Omnicos eat tam rapid! Yo es nu tre felici, e yo deve mersiar Deo pro har dat me un tam bon amato, marito, e amíco.

Grammatica

tande

Just quam tam e quam, noi have tande e quande.

• Jonathan esset in li castelle de Dracula. Tande, il auxiliat Dracula comprar domes in London.
• Quande Bram Stoker scrit li libre Dracula? Tande, in 1897.

voler dir

Voler dir have du usadas.

• voler dir: yo vole dir (yo vole parlar)
• Ma plu mult voler dir es usat talmen:
  • Person A: Quo vole dir li parol "doctor"?
  • Person B: "Doctor" vole dir un person qui auxilia persones qui ne senti se bon.

historie

Ci noi vide que historie have du usadas.

• Li coses del passate: Li historie de Germania in 1750...
• Un nova a dir: Ples seder te si tu vole audir pri mi viage, nam it es un long historie.

maritar, maritar se con

Por parlar pri devenir li marito o marita de alqui, on posse dir maritar, anc maritar se con. Li du es presc sam, ma maritar se con es plu proxim a "devenir maritat".

·an

On usa ·an por crear adjectives.

• America → american
  • ex american: american·e, american·o, american·a
• moment → momentan
• país → paisan, paisane

país e land

País e land es simil, ma diferent.

• Anglia es un land, e Anglia es un país. Ci ili es simil.
• Un land es anc li suol de un loc. Un land-carte monstra un loc sur papere.
• Un país es anc li locs queles ne es grand cités. Pro to un paisano (paisane, paisana) es un person qui vive éxter un cité. On have anc paisage, quel es li bon coses éxter li cité: li forest, li montes...

·age

Nu noi save que ·age es usat pos ne solmen verbes, ma anc substantives. ·age pos verbes e pos substantives es un poc diferent.

• pos verbes: li cose, loc, témpor...por un verb.
  • manjar → manjage; trincar → trincage; passar → passage; maritar → maritage
• pos substantives: un cose fat del substantive, mult de ti-ta substantive.
  • país → paisage

·osi

·osi crea adjectives, e posse voler dir "mult de": dangere → dangerosi

• Lucy plorat mult; su visage esset lacrimosi.

Vocabularium

• frisc: nov e nett
• lácrime
• nervosi
• país
• puella
• seriosi
• voler dir