Haloo, Jonatan!/Printable version

Haloo, Jonatan!

The current, editable version of this book is available in Wikibooks, the open-content textbooks collection, at
https://en.wikibooks.org/wiki/Haloo,_Jonatan!

Permission is granted to copy, distribute, and/or modify this document under the terms of the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License.

Chapta 1

Kontenas - Chapta 1 - Chapta 2 - Chapta 3

Urba.

Lu skribi in deykitaba.

Man stan.

Man bu stan.

Man es intele.

Man es gran.

Un-ney chapta

Un-ney mey (1 mey)

Man stan in urba. Man skribi deykitaba. Man vidi urba.

Ob man stan in urba? Ya, lu stan in urba.

Ob man stan in...man? Non, lu bu stan in man. Lu stan in urba.

Ob man stan in tren? Non, lu bu stan in tren. Lu stan in urba. Man stan in urba.

Ob man skribi deykitaba? Ya, lu skribi deykitaba.

Ob deykitaba skribi man? Non, deykitaba bu skribi man. Deykitaba bu skribi. Man skribi. Man skribi deykitaba.

Ob urba vidi man? Non, urba bu vidi man. Urba bu vidi. Man vidi. Ob man vidi urba? Ya, man vidi urba.

Wo stan man? Lu stan in urba. Kwo man skribi? Lu skribi deykitaba. Kwo man vidi? Lu vidi urba. Lu stan in urba, e lu skribi deykitaba, e lu vidi urba.

Ob man stan in deykitaba? Non, lu skribi in deykitaba. Ob man vidi man? Non, lu bu vidi man; lu vidi urba.

Man es gran. Man es hao, e man es intele. Lu dumi. Lu dumi om urba. Lu dumi: “Kwo es urba? Ob urba es hao? Ob urba es gran?”

Ob man skribi urba? Non, lu bu skribi urba; urba es gran. Lu skribi deykitaba; deykitaba bu es gran.

Ob deykitaba dumi om man? Non, deykitaba bu dumi. Man dumi. Lu dumi om deykitaba, e dumi om urba.

E lu skribi in deykitaba. Lu skribi om urba. Lu skribi: “ urba es hao, e urba es gran.”

Lu dumi: “urba es hao”; lu dumi ke urba es hao. Lu dumi: “ urba es gran”; lu dumi ke urba es gran. Lu dumi om urba, e lu dumi om deykitaba.

Kwo es deykitaba? Deykitaba es wo man skribi; lu skribi in deykitaba. In deykitaba, man skribi om urba. In deykitaba, man bu skribi om tren; man stan in urba, bu in tren. Lu bu dumi om tren; lu dumi om cité, urba Munih.

Kwo es urba? It es Munih. Wo es Munih? It es wo man stan. Wo es man? Lu es in Munih.

Ya, Munih es gran urba, e hao urba. Lu dumi ke Munih es hao urba, e lu dumi ke it es gran urba. Man es intele. Lu shwo: “Haloo, Munih!” Lu es hao man!

Man stan e dumi: “Wo es tren?” Lu vidi...lu vidi tren! Lu dumi: "Tren!" Nau lu bu dumi om deykitaba e bu dumi om urba; lu dumi om tren!

Gramatika

Dwa (2) zwo-wordas

• zwo-wordas in i: skribi, dumi, vidi
• otre zwo-wordas: stan, shwo, es

ob

• ob = ?
  • Man stan in urba.
  • Ob man stan in urba?

-ney

• un = 1
  • un-ney
• dwa = 2
  • dwa-ney
• tri = 3
  • tri-ney

• Mey 2019 es 2019.05.
  • Un-ney mey es 2019.05.01.
  • Dwa-ney mey es 2019.05.02.
  • Tri-ney mey es 2019.05.03

om

• Man dumi om Munih.
• Man skribi om Munih.
• Man skribi: "Me vidi tren!" Lu skribi om tren.

Lexikon

• hao: 👍
• urba 🏙️
• es
• ob (?)
• gran
• in
• it
• intele 🧠
• deykitaba 📝
• man 👨🏻
• non ↔ ya
• dumi: 💭
• om
• ke
• kwo
• haloo 👋
• skribi 🖋️
• stan 🧍
• tren 🚂
• wo 🗺️ 🤷‍♂️
• un = 1
• vidi 👀
• shwo 🗣️
• nau

Chapta 2

Kontenas - Chapta 1 - Chapta 2 - Chapta 3

Dwa-ney chapta

Dwa-ney mey (= 2 may)

lao tren.

safara in tren.

Nau man es in tren. Lu bu es in Munih; lu es in tren. Lu safari. Lu dumi: "Nau me safari de Munih a Viena. It es hao safara. Me pri safara."

Lu dumi om Munih. Lu dumi: “Nau me es in tren, bat yeri me bin in Munih. E nau me skribi deykitaba in tren, bat yeri me skribi-te deykitaba in Munih. E nau me dumi in tren, bat yeri me dumi-te in Munih. Yeri me dumi om Munih in Munih, e nau me dumi om Viena in tren. Nau me es in tren, bu in Viena. Bat me dumi e skribi om Viena.”

Ob man nau dumi in Munih? Non, lu nau bu dumi in Munih. Lu dumi in tren. Yeri lu dumi-te in Munih. Lu shwo: “Haloo, tren!”

Man es in tren, e lu safari a urba. Urba bu es Munih; Munih es yeri-ney urba. Urba es Viena; Viena es sedey-ney urba.

Man dumi om Munih e Viena. Lu dumi: “Munih bin urba de yeri, e Munih bin hao. Nau it es sedey, e me es in tren; tren es hao. Ob Viena ve bi hao?”

Man dumi om Munih: Munih bin urba de yeri. Lu dumi in tren: lu es in tren sedey. E lu dumi om Viena: Viena ve bi urba de manya.

E lu dumi: “Munih bin gran. Tren es gran. Ob Viena ve bi gran?”

E lu dumi: “In Munih me skribi-te in deykitaba. In tren me skribi in deykitaba. Ob in Viena me ve skribi in deykitaba? Ya, manya in Viena me ve skribi in deykitaba. Me lubi deykitabas.” Man dumi mucho (lu dumi mucho = lu dumi e dumi e dumi), e lu skribi mucho. ya, lu es intele man. Intele manes skribi mucho, e dumi mucho. Lu es Jonatan; Jonatan es intele man.

Me lubi trenes!

Lu scri: “Me es Jonatan. Me es in tren. Yeri me stan-te in Munih; manya me ve stan in Viena.”

Lu dumi, e skribi: “Tren...it es hao, bat lao. It bu es nove; it es lao. Ob in Munih trenes es lao? Ya, trenes de Munih es lao. Bat trenes de Munih es hao, e me lubi trenes de Munih. Yeri me lubi-te tren in Munih, e sedey me lubi tren nau, e manya me ve lubi tren in Viena. Me lubi trenes!”

Jonatan skribi: "Munih es hao urba e lao urba, e Viena es hao urba e lao urba. Munih e Viena bu es nove, bat es hao. Munih e Viena es lao, bat hao urba. Urbas bu es nove, bat hao. Me lubi urbas!"

Jonatan dumi, ke dwa-ney dey de safara es hao. Lu shwo: “Sedey bin hao dwa-ney dey de safara. Me lubi safaras!”

Gramatika

yeri, sedey, manya

• yeri = un-ney mey (05.01)
• sedey = dwa-ney mey (05.02)
• manya = tri-ney mey (05.03)

-te

• skribi: sedey me skribi, yeri me skribi-te
• dumi: sedey me dumi, yeri me dumi-te
• vidi: sedey me vidi, yeri me vidi-te

ve

• skribi: sedey me skribi, manya me ve skribi
• dumi: sedey me dumi, manya me ve dumi
• vidi: sedey me vidi, manya me ve vidi

bi / bin

• skribi, skribi-te, ve skribi
• es, bin, ve bi

de, a

• De Munih a Viena:
  • Munih → Viena
• De Viena a Munih:
  • Munih ← Viena

-ney / de

Urba de yeri = Yeri-ney urba

Trenes de Munih = Munih-ney trenes

safara / safari

Man safari in tren. Man lubi safara.

Safara es

	1 mey (yeri)	2 mey (sedey)	3 mey (manya)
skribi	Jonatan skribi-te	Jonatan skribi	Jonatan ve skribi
dumi	Jonatan dumi-te	Jonatan dumi	Jonatan ve dumi
vidi	Jonatan vidi-te	Jonatan vidi	Jonatan ve vidi
bi	Jonatan bin	Jonatan es	Jonatan ve bi

Lexikon

• lubi
• manya (yeri → sedey → manya)
• sedey (yeri → sedey → deman)
• mucho
• nove
• nau
• lao
• ve
• safara
• safari
• yeri ↔ (yeri → sedey → manya)

Chapta 3

Tri-ney Chapta

jamile e kurupe

Es shi-un (11) oras. E pyu tarde ve bi shi-dwa (12) oras.

Lu chi biftek.

Jonatan: "Me jan!" Lu hev hao idea.

Dwa-ney mey (2 mey)

Jonatan stan in Viena: urba de Viena. Jonatan dumi ke Viena es hao, e ke Viena es jamile. Jonatan bu dumi ke Viena es kurupe; lu dumi ke Viena es jamile. Lu shwo: "Viena es jamile urba! Me sal skribi om it!" E lu skribi en dey-kitaba om Viena. En dey-kitaba lu skribi: "May tri-ney dey es muy hao! Pa dwa-ney dey, yo stan-te in Munih. Bat nau me stan in Viena: Viena bu es Munih. Munih e Viena es dwa urbas; Munih bu es Viena e Viena bu es Munih. Me stan in Viena e sey urba es muy jamile. Me lubi Viena; sey urba bu es kurupe. Komo jamile es Viena! Bat me hev problema."

Kwo? Jonatan hev problema? Kwel problema? Nau lu bu vidi dey-kitaba; lu vidi urba e dumi. Lu dumi mucho om problema.

Problema de Jonathan es ke lu lubi Viena, bat lu bu hev taim.

Lu dumi: “Hmm. Nau es sem (7) oras. Pa shi (10) oras, tren departi. Shi (10) oras minus sem (7) oras es tri (3) oras. Tri oras ne es mucho taim fo jamile urba! Me bu hev taim. Tu hev taim es hao, bat me bu hev it! Tu skribi dey-kitaba es hao, bat me bu hev taim fo skribi it! Kwo me zwo in Viena?”

Lu dumi: "Me bu hev mucho taim. Kwo tu zwo - skribi dey-kitaba, o chi, o vidi urba? Kwo me ve zwo?"

Lu dumi pyu, e shwo: “Me hev hao idea! Un momenta...me dumi. May tren departi a shi (10) oras. Ob tren ye pyu tarde, a shi-un (11) oras, o shi-dwa (12), shi-tri (13), shi-char (14) o shi-pet (15) oras?"

Lu vidi… ya! Tren ye kel departi a shi-pet oras. Nau Jonatan es felise.

Jonatan shwo: “Shi-pet (15) minus sem (7) es ot (8). Nau me hev ot oras de taim! Kwo me ve zwo?”

Lu shwo: “Me jan! Me ve chi biftek. E me ve pi bir. Un momenta...bu, me ve pi dwa bires, o tri bires. Hao idea!”

Nau Jonatan pi bir in Viena, e chi biftek. Lu es felise. Lu shwo: “Komo me es felise! Me lubi urba de Viena. Komo me lubi safaras!”

Chapta 4

Kontenas - Chapta 3 - Chapta 4 - Chapta 5

Char-ney chapta

Norda, esta, suda, e westa.

Wo es Jonatan? Ob lu stan in Viena? Non, lu stan in farka-ney urba. Lu stan in Bistritsa. Kwo es Bistritsa? It es urba in Rumania. Nau starti safara in Rumania.

Jonatan vidi-te gata in Budapest.

Jonatan skribi in lu-ney deykitaba: “un-ney mey me bin in Munih. Dwa-ney mey me bin in Viena. Poy me bin in Budapest. Budapest bin jamile. Bat me bu hev-te taim in Budapest. Me vidi-te gata in Budapest. In Budapest me dumi-te: hir fini westa, e hir starti esta. Budapest es farke.”

Lu dumi idyen pyu om Budapest. Lu dumi: “Me es jen kel lai fon Anglia, fon Landan. Me shwo inglish, por jen in Anglia shwo pa inglish. Bat in Budapest me bu shwo-te kun jen pa inglish; me shwo-te pa doiche. Me-ney doiche bu es hao, bat jen in Budapest bu shwo inglish. Nu shwo-te pa doiche. It es interes-ney ke jen in Budapest shwo doiche.”

Nau Jonatan dumi om lu-ney safara. Lu dumi: “Me bin in musey in Landan. In musey bin kitaba om otre landa. Me lekti-te kitaba. In musey bin meil-karta om otre landa. Me vidi-te meil-kartas. Kitaba e karta shwo-te ke otre landa es dale, bat interes-ney. In otre landa es mucho jen, mucho farke jen.”

Nau Jonatan dumi pyu om lu-ney safara. Lu dumi: “Yeri me bin in Klausenburg. Me chi-te in Klausenburg. Nam chiwat bin “paprika hendl”. It es muy hao, chiwat in Klausenburg. Hotel bin hao, bat me bu somni-te hao. Bat land es muy jamile! In tren me vidi-te mucho vilaja e mucho kastela. Urba es pyu gran kem vilaja, bat vilajas es muy jamile. Kastela es pyu gran kem hotel, e pyu jamile kem hotel! Vilajas es meno gran kem urbas, bat li es jamile, e hoteles es meno gran kem kastelas.”

kastela, pyu gran kem hotel, bat meno gran kem vilaja.

Jonathan scri plu in su jurnale: “Bistritsa es un interessant loc. Bistritsa es un old loc, plu old quam altri locs. Anc mi hotel in Bistritsa es old, plu old quam altri hoteles. In li hotel yo dit mi nómine: “Yo es Jonathan Harker” e ili dit me: “Benevenit al hotel.” In li hotel yo videt un lettre por me. Nu yo va leer mi lettre.”

Jonathan lee su lettre. It di:

“Mi amíco. - Benevenit. Dormi bon. Yo es in Bukovina, ples venir a Bukovina. Esque li viage de Landan esset bon? Mi land es tre bell. Benevenit a mi land.

Vor amico, DRACULA.”

Jonathan lee li lettre e pensa pri su amico Comto Dracula. Qui il es? Il ne save. Ma su amico es interessant. Anc li borgo Bistritsa es interessant. Jonathan es felici, e pensa pri su amico. Poy il dormi.

Gramatika

farka-ney

• urba es farka-ney = urba es farke
• farka-ney = farke

plu quam, minu quam

• plu quam: >
  • Jonathan es plu grand quam un jurnale. = Jonathan > jurnale (Jonathan es grand, li jurnale ne es grand)
  • Manjar un bifstec es plu bon quam ne manjar un bifstec. = Manjar un bifstec > Ne manjar un bifstec (Manjar un bifstec es bon, ne manjar un bifstec ne es bon)
• minu quam: <
  • Un dom es minu grand quam un castelle. = dom < castelle (Un castelle es grand, un dom ne es grand)
  • Manjar un jurnale es minu bon quam manjar un bifstec. = manjar un jurnale < manjar un bifstec (Manjar un bifstec es bon; manjar un jurnale ne es bon)

plurale (-s, -es)

Li plurale es -s, anc -es.

• -s:
  • Un libre. Du, tri, quar....libres
  • Un loc. Du, tri, quar...locs.
  • Un cité. Du, tri, quar...cités.
• -es:
  • Un mann, un hotel, un land, un person. Du, tri, quar mannes, hoteles, landes, persones.

del

de + il = del.

su

il, it -> su

• Jonathan lee un lettre. It es li lettre de Jonathan. It es su lettre.
• Li cité have un muséo. It es li muséo del cité. It es su muséo.

ili

• Un mann es il. Du, tri, quar...mannes es ili.
• Un libre es it. Du, tri, quar...libres es ili.
• Un mann e un libre es ili.

vu, vor

• Jonathan manja un manjage. Un person di: "Vu manja. Esque vor manjage es bon?" (vor = de Jonathan)
• Jonathan pensa pri Dracula. Il pensa: "Dracula, vu es un bon mann. Vor land es tre bell."

altri

• Jonathan veni de Anglia. Il ne veni de Rumania. Rumania es un altri land. (= Rumania ne es Anglia, it es un altri land).

lontan

• Jonathan es in li tren hodie, il esset in li tren yer, il va esser in li tren deman. Rumania es lontan.

Lexikon

• 
  Libres.
• 
  Vidi karta. In karta, Landan es urba in inglish landa.
• 
  Un lettre.
• 
  Du amícos.

• altri
• amíco
• anglés, Anglia
  • angl·és
  • Angl·ia
• benevenit
  • (bene·veni·t)
• borgo: un ne grand cité
• carte
• castelle
• ci
• comensar
• comto: un mann quel have un castelle
• diferent: ≠
• dormir
• german, Germania
  • german
  • German·ia
• hotel
• ili
• land
• lettre
• libre:
• loc
• lontan
• muséo: un grand dom quel have old libres e cartes
• nómine
• ost
• parlar: 💬
• person
• strade
• su
• un poc: ne mult (1, 2, 3 = un poc)
• veni
• west

Di:

• ss = s
  • esset: eset
  • interessant: interesant
• vocale (a, e, i, o, u) + s + vocale = z
  • muséo: muzéo
  • quaresim: quarezim