Wikibooks

Saluto, Jonathan! (Ido)/Chapitro 13

< Saluto, Jonathan! (Ido)
This page may need to be reviewed for quality.

Iniciala pagino – Chapitro 12 – Chapitro 13 – Chapitro 14

Dek-e-triesma chapitro

edit
 
Multa personi luktas.
 
Ca loko es danjeroza. On devas vidar cirkum su.
 
La stenografo es tre rapida, e altri ne povas lektar ol.

Nun, Jonathan pensas ke lu es karcerano. Quo facar? Quale ekirar? Lu savas ke la Komto savas ke lu esas karcerano. Pro to, kande lu vidas Dracula, lu es sempre kalma. Kande Dracula questionas lu: “Quale vu standas?” lu dicas sempre, “Me standas bone, danko. E vu?” e li facas multa konversi. Ma kande Dracula ne es kun lu, Jonathan serchas e serchas quale ekirar.

Jonathan pensas pri la duktisto. Se Dracula habitas sole, ka Dracula ipsa ne esis la duktisto? Se lu es lo, ka Dracula povas facar ke la volfi ululez kun sua manuo o sua voco?

Jonathan pensas pri su krucifixo. Lu pensas: “Es stranja ke me amas ica krucifixo. En Anglia ni ne amas li, ma hike, me amas ol. Kande me vidas la krucifixo, me es kalma. La muliero qua donis la krucifixo a me es vere bona muliero!”

Nokte, Jonathan e Dracula havis longega konverso. Dracula parolis pri la historio di sua lando, e kande lu parolis, lu esis tre ecitita. Lu prenis kozi kun sua forta manui dum ke lu parolis, e Jonathan pensis ke lua manui es fortega.

Dracula: “Ni Szekely facis multa kozi dum la historio di Rumania. Ni Szekely es tre, tre forta.”

Jonathan: “Vi quo? Vi Sz… S… Szekely? Ah, Szekely es Hungariana! Ka vu es Hungariana?”

Dracula: “No, le Szekely ne es Hungariani! Ni es simila, ma diferanta. Le Szekely es plu forta. Ni luktis kontre Turkia. E ni luktis kontre altra landi. La sango di Dracula, la sango di le Szekely, es fortega. Vu devas savar to.”

Altradie, Dracula questionas Jonathan pri altra kozi. Lu dicas: “Jonathan, me savas ke vu helpas me komprar mea domo en London. Vu helpas me, e vu es mea helpanto. Yen mea questiono: Ka ulu povas havar du helpanti, o tri o plu helpanti?”

Jonathan: “Yes, vu povas havar plu kam un helpanto. Un helpanto es posibla, du helpanti es posibla, e multa helpanti es posibla.”

Dracula: “Tre bone. E ka es posibla facar kozi sen helpanto?”

Jonathan: “Yes, vu povas facar kozi sen helpanto, se vu volas. Vu es richa viro e richa viri havas kozi quin li volas facar ipsa.”

Nun Dracula stacas e dicas: “Jonathan, vu rezidos kun me dum un monato. Ka vu komprenas?”

Jonathan pensas: “Oh, ve! Sola kun Dracula dum monato!” ma lu esas kalma e dicas: “Tre bona ideo! Me esos felica rezidar hike dum monato.”

Dracula: “Nam vu esos hike dum monato, vu devas skribar letri a vua amiki. Hike vu vidas paperofolii – voluntez skribar letri a vua amiki.”

Jonathan savas ke Dracula lektos lua letri. Lu havas ideo: lu skribos letro a sua chefo Hawkins, e skribos nur kozi quale “Me standas bone en la kastelo di Dracula. Quale vu standas? Til rivido!”

Ma a Mina, su amorato, lu skribos per stenografo. Letro skribita per stenografo es letro quan nur la personi qui lernis la stenografo povas lektar. Jonathan pensas ke Dracula ne povas lektar letri skribita per stenografo.

Dracula dicas: “Me pregas ke vu skribez nur bona kozi en vua letri. Ne skribez mala kozi, ka vu komprenas? La personi en London devas ne pensar ke esas mala kozi hike en mea kastelo.”

Jonathan: “Me komprenas. Me skribos nur bona kozi.”

Dracula ekiras la chambro, e Jonathan vidas altra letri quin Dracula skribis. Un letro es por la urbo Whitby en Anglia, e la duesma por la urbo di Varna en Bulgaria, la triesma por London, e la quaresma por Budapest… ma Dracula retrovenas, e Jonathan sideskas.

Dracula: “Me devas irar ad altra chambro. Me havas ulo por dicar a vu: ne dormez en altra parto di mea kastelo. Esas danjero en altra parti dil kastelo; li esas danjeroza. Vu devas ne facar danjeroza kozi, e vu devas dormar nur en vua chambro. Takaze, se vu dormos en altra parto dil kastelo… me ne povos helpar vu!” e lu gestas kun sua manui.

Jonathan komprenas, e dicas ke lu komprenas.

Gramatiko

edit

vi

edit
  • Vu + altri = vi
  • Tu + altri = vi
  • Plu kam un ‘vu’ o ‘tu’ = vi

le

edit

‘Le’ = ‘la’, ma uzesas kande, altre, on ne povus savar ke esas plu kam un kozo. p.ex:

  • la Hungariani, ma le Szekely
  • la reda kozi, ma le reda (le reda = la kozi qui esas reda)
  • le yes e le no (la personi qui dicis ‘yes’ o ‘no’)

-an-

edit

Radiko + -ano = persono qua es membro dil radiko, o apartenas a lo. p.ex.

  • karcero → karcerano (persono qua esas en karcero)
  • Hungaria → Hungariano (persono qua venas de Hungaria)
  • urbo → urbano (persono qua venas de urbo)

-anto, -ato

edit

La adjektivi kun -anta, -ata, -inta, -ita, -onta, -ota, povas divenar substantivi.

  • Jonathan helpas Dracula → Jonathan esas helpanta → Jonathan esas la helpanto di Dracula
  • Jonathan amoras Mina → Mina esas amorata da Jonathan → Mina esas la amorato di Jonathan

rezidar vs habitar

edit

Jonathan habitas en Anglia. Lu havas domo en Anglia, e lu retroiros ad Anglia pos ke Dracula finas kun lu. (Ka ne?) Ma Jonathan nune rezidas en la kastelo di Dracula.

amorar vs amar

edit

Amorar es amar, ma kun 💞👩🏻‍❤️‍💋‍👨🏾❤️‍🔥pasiono💘🧑🏻‍❤️‍🧑🏾💕. Personi amoras nur personi!

On povas amar voyaji, treni, hundi, muziko, lernar, edc., ma on ne povas amorar kozi (o animali). On anke ne amoras sua familio (ecepte sua spozo); on amas li.

Vortaro

edit
  • amorato
    • amor.at.o
  • danjero
  • danjeroza
    • danjer.oz.a
  • ecitita
    • ecit.it.a
  • gestar
  • helpanto
    • help.ant.o
  • kalma
  • karcerano
    • karcer.an.o
  • kontre
  • le = la
  • luktar
  • monato (12 monati en un yaro)
  • nam
  • paperofolio
    • paper.o + foli.o
  • parto
  • per = uzante
  • posibla
  • pro to
  • rezidar
  • sempre = omnatempe
  • sen
  • simila
  • standar
  • stenografo
  • vi

Iniciala pagino – Chapitro 12 – Chapitro 13 – Chapitro 14

Retrieved from "https://en.wikibooks.org/wiki/Saluto,_Jonathan!_(Ido)/Chapitro_13"