Salute, Jonathan!/Capitul 91
|
|
|
| Problems listening to this file? See media help. | |
Ninantunesim capitul (91.esim capitul)
edit
Jurnale de Jonathan Harker. (continuation)
Plu tard, mi-nocte. – Mina esset alegri durant li tot vésper, tam alegri que it dat corage al altres, e mem yo sentit me alquant aleviat. Noi dormit tost, e nu Mina dormi quam un litt puella. It es marvelosi que ella posse dormir talmen, e yo mersia Deo pro it. Anc yo va provar sequer su exemple e dormir sin reves.
6 octobre, matine. – Vi un altri surprise. Mina avigilat me tost, ye li sam hora quam yer, e volet que yo aporta Dr. Van Helsing. Yo suposit que ella volet un altri hipnotisme, e eat vocar li professor. Anc il esset preparat por un tal cose, nam il hat ja vestit se e su porta esset mi-apert. Il intrat li chambre e questionat Mina ca ella volet que li altres mey venir.
“No,” ella dit simplicmen, “it ne es necessi. Vu posse dir anc les. Yo deve acompaniar (a·compan·ie → a·compani·ar) vos por li viage.”
Dr. Van Helsing esset tam surprisat quam yo. Pos un pause il dit:
“Ma pro quo?”
“Vu deve aportar me. Talmen é yo, é vu va esser plu secur.”
“Ma pro quo, car Madam Mina? Tu save que tui securitá es nor max grand deventie. Noi intra un dangere contra quel tu es, o va esser...particularimen debil.” Il pausat con embarassament (embarassament = confuset e ne savent quo far).
Respondente, ella fat un geste contra su fronte: “Yo save. Pro to yo deve ear. Yo posse dir vos nu, durant que li sole leva se; plu tard yo fórsan ne va posser. Yo save que quande li Comto vole que yo ea, yo va ear, e que si il ordina me ear in secrete, yo va dupar mem Jonathan.”
Ella dat me un expression e yo savet que mem Deo videt it; un expression de honore quel fat it ínpossibil por me parlar. Yo posset solmen prender su manu, e mem li lácrimes ne venit. Ella continuat:
“Vu mannes es brav e fort. Vu es in grand númere, e posse acter contra ti qui vell posser rupter li spíritu de un person qui deve gardar sol. Ultra to, vu va posser hipnotisar me por aprender mem li coses queles yo ne save.”
Dr. Helsing dit tre gravmen: “Madam Mina, tu es, quam sempre, tre sagi. (sagi = inteligent e con bon cordie) Tu va acompaniar nos, e noi va laborar junt.”
Pos to Mina esset silent, e yo videt la: ella hat indormit se, cadente sur li cussine, e ne avigilat se mem quande yo hat levat li persiane por lassar li luce solari intrar li chambre. Van Helsing fat me un geste que yo mey acompaniar le quietmen. Noi intrat su chambre, e pos un minute anc Lord Godalming, Dr. Seward, e Sr. Morris esset con nos. Il dit les to quo Mina hat dit, e continuat:
“Noi va departer por Varna in li matine. Un nov factor (factor = cose pri pensar) ha intrat: Madam Mina. Oh, ma su anim es fidel. It dolet la dir nos tam mult, ma ella advertit nos in bon témpor. Noi va dever esser in Varna e pret a acter li instante que li nave veni.”
“Quo noi va far, exactmen?” questionat Sr. Morris laconicmen. Li professor pausat, e replicat:
“Noi va in prim abordar li nave, poy trovar li buxe e plazzar un branche de savagi rose sur it. Talmen il ne va posser exear; adminim to es quo di li supersticie (supersticie = ancian o fals religiositá). Noi deve fider li supersticie, nam it es radicat in li fide del anteyan homes. Poy, quande nequi es vicin, noi va aperter li buxe, e – omnicos va esser bon.”
“Yo ne va atender,” dit Morris. “Quande yo vide li buxe yo va aperter it e destructer li monstru, mem si mill homes trova se in li vicinitá e va destructer me pro har fat it!” Yo prendet su manu, quel esset tam firm quam un pezze de ferre.
“Bon púer,” dit Dr. Van Helsing. “Brav púer. Quincey es tot mann. Deo mey benedir le pro to. Mi filio, crede me que nequi inter nos va hesitar quande li moment veni. Ma noi ne save con certitá to quo va evenir. Totvez noi omnes va esser armat e preparat por omnicos. Nu lass nos fa li preparationes. Yo have nullcos plu a far, e yo va comprar li billetes e far li altri preparationes por li viage.”
Con nequo plu a discusser, noi departet. Yo nu va regular mi terran aferes, e preparar me por li coses a venir…
Plu tard. – Omnicos es fat. Mina, si ella supervive, va heredar (heredar = esser dat li tot coses de un person) omnicos. E si ne, li altres va chascun heredar un egal parte.
Li sole va strax cader; li íncertitá in li visage de Mina fat me rememorar it. Ella certmen pensa pri alquo quel li cade del sole va revelar. (revelar = re·vel·ar = monstrar) Chascun cade e leva del sole crea un nov dangere por nos, un nov dolore, quel fórsan va in fine esser un bon cose si Deo vole it. Yo scri ti-ci coses por que mi amanta ne mey audir les, ma vider les plu tard si necessi.
Ella voca me.
Diarium de Dr. Seward
11 octobre, vésper. – Jonathan Harker volet que yo nota to ci, nam il ne posse far it self ma vole que it mey esser registrat.
Nequi inter nos esset surprisat quande Sra. Harker volet incontrar nos un poc ante li cade del sole. In recent témpores noi ha comprendet que li témpores quande li sole cade e leva se da la un special libertá, quande su anteyan self posse acter sin un potentie quel efortia la acter, o ne acter. It comensa un demí-hor o plu ante li cade o leva del sole, e continua til quande li sole es alt, o durant que li nubes es ancor rubi in li vésper. In prim veni un tip de negativ condition, quam si un ligation hat esset ciset, poy li absolut libertá, ma quande li fine del libertá veni it veni strax, con solmen un micri periode de silentie quel precede it. (preceder = ear ante)
Ho-nocte, noi videt que ella esset quiet, e luctat internmen. Yo savet que ella hat comensat luctar in li prim momente quande it esset la possibil. Pos plu minutes ella posset parlar, e ella fat un geste que su marito e noi deve seder nos ante la u ella jacet sur li sofa. Prendente li manu de su marito, ella comensat:
“Noi es ci in libertá, fórsan por li ultim vez! Yo save, mi caro, yo save que tu va esser con me til li fine.” Ella hat dit to a su marito quel hat prendet su manu con plu fortie. “In li matine li tache comensa, e solmen Deo save quo va evenir. Vu qui lice me acompaniar vos es tam bon. Yo save que vu va far omnicos quo vu posse far por auxiliar un povri debil fémina, li anim de quel es fórsan perdit – ne ancor, ma totvez in dangere. Ma vu deve memorar que yo ja ne es quam vu. In mi sangue, in mi anim, trova se un venen quel vell destructer me, quel va certmen destructer me, sin que li afere es resoluet. Vu omnes, mi amicos, save que hay un metode por resoluer li situation, si it es necessi, ma vu ne deve usar it nu!”
“Quo es li metode, quel noi ne deve usar?” questionat Van Helsing con rauc voce.
“Que yo mori nu, ante que li plu grand male comensa. Yo save que si yo mori, vu vell e va far sammen quam vu fat con li povri Lucy por liberar mi ínmortal spíritu. Ma li morte ne es li sol cose quel importa nu. Yo ne crede que it es li volentie de Deo que yo mori nu, quande un tache resta a acompleer. (acompleer = finir con successe) Dunc yo, por mi parte, renuncia li certitá de un eterni repose, e intra li tenebrositá u trova se li max nigri coses de nor munde o li altri!”
Noi omnes tacet, nam noi savet que ella possedet plu coses a dir. Nor visages devenit gris quam cindre, e Harker mem plu; forsan il adivinat to quo ella vat dir.
Ella continuat: “Vi li cose pri quel yo parla. Yo save que vu, brav mannes, va dar vor vives por li tache, e to es facil – vor vives apartene a Deo. Ma quo vu posse far por me?” Noi videt la con questionant visages, ma Quincey semblat comprender e il inclinat li cap.
Ella continuat: “Li cose quel yo vole es, que chascun de vu, mem mi carissim marito, va promesser mortar me quande li témpor veni.”
“E quo es ti-ta témpor?” li voce esset de Quincey, ma bass e dit con tension.
“Quande vu es convictet que yo es tam changeat que it es melior que yo mori quam que yo vive. Quande yo es mort in li carne, tande sin un moment de hesitation, transpica me con un pal e detrancha mi cap, o quo es necessi por dar me li libertá!”
Quincey levat se in prim, pos li pause. Il agenuat se avan la, e prendente li manu dit la:
“Yo es solmen un rud (rud = ne educat, ne nobil) chap, qui fórsan ne vale (valer = haver li valore de) esser selectet por un tal cose, ma yo jura te per omnicos quel yo considera sacri e car, que quande li témpor veni, yo ne va hesitar.”
“Mi ver amico!” esset li sol cose quel ella posset dir inter li lácrimes quande ella, inclinante se, besat li manu de il.
“Yo jura li sam cose, mi car Madam Mina!” dit Van Helsing.
“E yo!” dit Lord Godalming, chascun agenuante se por far li jurament. Yo sequet. Poy su marito tornat se vers la, con un visage un poc verd e li capilles blanc quam li nive, e dit:
“E esque anc yo deve far un tal promesse, mi marita?”
“Anc tu, carissimo,” ella dit con ínfinit compassion in su voce e ocules. “Tu ne deve hesitar. Tu es lo max proxim e car a me; nor animes es ligat, por li tot vive e omni témpor. Pensa que in li historie trovat se brav mannes qui hat mortat lor maritas por ne lassar las cader in li manus del ínamico. It esset li amore, lor deventie quel auxiliat les ne hesitar! E si yo vell talmen morir, yo mey morir per li manu de ti qui max ama me. Dr. Van Helsing, yo ne ha obliviat qualmen vu dat li oportunitá a ti qui max amat – ” ella rubijat se un poc, e changeat li frase “a ti qui possedet li max bon jure dar la li pace. Si un tal témpore mey venir, yo vole que it mey esser un felici memorie del vive de mi marito, que su amant manu esset ti quel dat me li libertá.”
“Yo jura denov!” dit li professor con un resonant (resonant = re·son·ant = sonori) voce. Sra. Harker subridet, e con un sospira de aleviation ella jacet detra e dit:
“E nu un parol de advertiment, quel vu ne deve obliviar: ti-ci vez, si li oportunitá veni, fa it strax e sin hesitar, sin un moment. Nam si li témpor veni, yo fórsan va – ne, yo certmen va esser in cooperation con li ínamico contra vos.”
“E un demanda in plu,” ella dit con mem plu solemnitá, “it ne es tam necessi quam li altri, ma yo vole que tu fa alquo por me, si tu vole.” Noi concordat, ma dit nullcos.
Ella dit: “Yo vole que tu lee li Servicie de Interration por me.” Un grand gemida ex su marito interruptet la, ma ella prendet su manu e presset it contra su cordie, e continuat: “Tu va dever leer it un die. Sin egard a qualmen va evenir li coses, it va esser un dulci memorie por nos. Yo espera que tu va leer it, mi caro, nam talmen it va esser tui voce in mi memorie!”
“Ma, mi cara,” il pledat (pledar = dir "ples!"), “li morte es ancor lontan.”
“Ne,” ella dit, con un manu levat con advertiment. “Yo es plu profundmen intrat in li morte nu quam si un tombe jacet sur me!”
“Oh, mi marita, deve yo leer it?” il dit, ante comensar.
“It vell dar me comforte, mi marito!” ella dit, e nullcos plu. Il preparat li libre, e comensat leer.
Qualmen yo, qualmen quicunc posse descrir ti strangi scene, li solemnitá, li tristesse, li horrore, e inter to, li dulcitá. Mem un skeptic qui crede null sacri o emotional coses vell har esset tuchat til li cordie pos har videt li litt gruppe de amant e devoet amicos, agenuante circum li dolent dama, o pos har audit li tendri passion del voce de su marito, sovente ruptet pro emotion, quande il leet li simplic e bellissim Servicie de Interration. Y-yo, yo ne posse c-continuar, m-mi voce n-ne poss…
Vocabularium
edit- acompleer
- embarassar
- factor
- heredar
- pledar
- preceder
- reglar
- resonant
- revelar
- rud
- sagi
- supersticie
- valer
Nov paroles
edit- heredar: heredage, heredante
- preceder: precedent, precedentie
- revelar: revelation
- rud: rudiment, rudimental, rudimentari, ruditá