Salute, Jonathan!/Capitul 6

Contenete - Capitul 5 - Capitul 6 - Capitul 7

Sixesim capitul (6.esim capitul)

Quinesim may (5 may) – Li Castelle.

Un árbor. Quande hay mult árbores, it es un forest.

Un coche. Li mann in li coche es un cochero.

Prunes in un pruniero.

Un pom, ma ne un pomiero.

Quar pires, ma ne un piriero.

Li sole. Li sole es calid, ne frigid.

Hodíe Jonathan va ear al castelle de su amíco Comto Dracula. Li viage al castelle comensa nu. Jonathan sta avan li coche e atende li cochero. “U es li cochero?” il pensa. “Ah, vi li cochero – il parla con li hotelero. Pri quo ili parla? Yo ne have témpor e yo deve departer.”

Jonathan vide circum li coche, e vide mult persones. Li persones parla mult, ma il ne comprende li persones. Jonathan pensa: “Pro quo ili es trist? Yo ne es trist. Yo pensa que ci es un strangi loc, ma yo ne es trist.” Il vide que li persones parla, e move li manus. Il vide lor manus...quo ili fa con lor manus? Ah! Nu il comprende. Ili move lor manus quam un crucifixe. Lor manus ne es crucifixes, ma quande ili move li manus, lor manus es quam crucifixes.

Li cochero veni. Nu comensa li viage. Jonathan sede se in li coche. Anc li altri persones sede se in li coche. Jonathan vide li land circum le, e pensa que it es bell. Hay mult árbores. In ti land hay mult pomes, e mult prunes, pro que hay mult pomieros e prunieros. Il di: "Mmm! Li pomieros es tre bell, e yo vole manjar lor pomes." Il vide anc pires, pro que hay mult pirieros in ti land. Il di: “Tre bon! Li pirieros es tre bell, e yo vole manjar lor pires. Yo ama li árbores del forest." Ma li coche continua, e continua...it es un coche tre rapid! Pro quo li coche ea rapidmen? Il vide li via, quel ne es un bon via; it es old. Ma li coche ea rapidmen! "Esque li coche deve ear rapidmen si li via es old e ne es un bon via?" il pensa. Li cochero ama ear rapidmen, il pensa.

Nu li coche ea in un forest. Lontan il vide montes. Li montes es tre grand, e anc li forest es tre grand. Jonathan pensa pri li montes in Anglia. Il pensa que li montes in Anglia es tre micri, plu micri quam li montes in Rumania.

Circum li coche Jonathan vide, de témpor a témpor, altri persones. Ili es persones de ti-ci land. Ti-ci land have diferent persones quam li persones in ti-ta land Anglia. Li persones in ti-ci land vive in li forest, ma li persones in ti-ta land, Anglia, vive in li grand cités. E il pensa pri li cruce e li crucifixe. Yes, li persones in ti-ci land, Rumania, ama crucifixes, ma li persones in ti-ta land, Anglia, ama cruces.

Quel hora it es? It es six horas. Quande Jonathan sedet se in li coche it esset li matine. Plu tard venit midí. Midí es 12 horas. Poy venit pos-midí; pos-midí es li témpor pos 12 horas. Ma nu it es vésper. Quo es vésper? Vésper es li hora quande li sole ne es alt, ma bass. Nu li sole es tre bass.

Quande Jonathan esset in li coche ye midí, it esset calid. Ye midí Jonathan pensat: “Yo cale! Yo deve trincar!” Ma nu, quande it es six horas, li sole es bass, e it ne es calid; it es frigid. Nu il pensa: “Yo frige! U es li sole?” Quande Jonathan cale, it es calid, e quande il frige, it es frigid. Jonathan ne vole caler, ma il ne vole anc friger. Il ne amat esser calid, ma nu il ne ama esser frigid.

Jonathan di denov: “U es li sole?” e il di: “Quande va finir li viage? U es li castelle de mi amíco Comto Dracula?”

Grammatica

se

• Jonathan sede se = Jonathan sede Jonathan.

ti, ti-ci, ti-ta

Quande Jonathan es in Anglia, Anglia es ti o ti-ci, e Rumania es ti o ti-ta.

• Jonathan in Anglia: "Yo pensa pri un land. Ti land es Anglia."
• Jonathan in Anglia: "Yo pensa pri un land. Ti land es Rumania."
• Jonathan in Anglia: "Yo pensa pri un land. Ti-ci land es Anglia."
• Jonathan in Anglia: "Yo pensa pri un land. Ti-ta land es Rumania.

Quande Jonathan es in Rumania, Anglia es ti o ti-ta, e Rumania es ti o ti-ci.

• Jonathan in Rumania: "Yo pensa pri un land. Ti land es Anglia."
• Jonathan in Rumania: "Yo pensa pri un land. Ti land es Rumania."
• Jonathan in Rumania: "Yo pensa pri un land. Ti-ta land es Anglia."
• Jonathan in Rumania: "Yo pensa pri un land. Ti-ci land es Rumania."

Jonathan es in li hotel e pensa que su hotel es bon, ma il pensa que li altri hotel es plu bon. Il pensa: "Ti-ci hotel es bon, ma ti-ta hotel es plu bon."

·iero

Un ·iero es li árbor de un cose.

men

Adjective: rapid. Adverbie: rapidmen

• Jonathan es rapid. Il ea rapidmen.
• Jonathan es inteligent. Il pensa inteligentmen.

Ma on posse parla sin -men si on vole: Jonathan ea rapid, Jonathan pensa rapid, Jonathan scri bon.

Vocabularium

• árbor
• atender
• avan
• caler
• calid
• circum
• coche
• cochero
• comprender
• con
• de témpor a témpor
• denov
• finir ↔ comensar
• forest
• friger
• frigid
• lor
• matine
• midí
• mover
• pire
• piriero
• pom
• pomiero
• pos-midí
• prun
• pruniero
• rapid
• seder, seder se
• sole
• trist: trist ⟷ felici
• vésper
• via: un long strade