Salute, Jonathan!/Capitul 55
|
|
Problems listening to this file? See media help. |
Quinantquinesim capitul (55.esim capitul)
editYo devet har dormit mult, nam li sole esset in li ciel quande Van Helsing intrat mi chambre. Il venit apu mi lette e dit:
“Noi ja ne besona li cultelles; noi ne va far li operation.”
“Pro quo?” yo questionat. Nam il hat fat un grand impression (impression = alquo desfacil a obliviar) sur me.
“Pro que”, il dit seriosimen, “it es tro tard...o tro tost! Vide!” Ci il monstrat li micri aurin crucifixe. “Ti-ci esset furtet (furter = prender li coses de un altru) in li nocte.”
“Quo, furtet?” yo questionat, “vi – vu possede it nu.”
“Yes, pro que yo retroprendet it del miseron (misere → miser·on) qui furtet li mortes e li viventes. Ella ne savet quo ella fat, solmen que ella hat furtet alquo. Nu noi deve atender.”
Il exeat li chambre strax, e yo pensat pri li misterie.
Pos mult atendida, li notario venit: un Sr. Marquand, del firma Wholemans, Filios, Marquand & Lidderdale. Il mersiat nos pro li labor quel noi ja hat fat, e comensat lu restant. Durant li lunch il dit nos que Madam Westenra hat ja savet que un die su cordie va cessar, e talmen hat comensat li preparationes self. Except un sol edificie (edificie = dom, domette, castelle, eclesia...) del patre de Lucy quel apartenet (it apartene a X = X possede it) a alqui in li familie, omnicos nu apartenet a Arthur Holmwood. Li notario continuat:
"Noi dit la mult vezes que talmen lassar tam mult directmen a Arthur, vice Lucy, vell posser esser un problema in li futur (futur = li témpor a venir), ma ella dit nos que noi deve far sequente su volentie. E benque legalmen noi esset corect, in ti circumstantie (circum·sta·nt·ie = li coses circum un eveniment) it es bon que ella hat dat omnicos a Arthur. Nam mem un morte del matre quin minutes plu tost quam ti de Lucy vell har dat omnicos a Lucy vice Arthur. E pos to li morte de Lucy vell har dat li possibilitá de ti o un altri person in li familie venir e far que it apartene a les...curtmen dit, it es mult plu simplic que Arthur nu possede omnicos. Yo es felicissim que omnicos ha devenit tam simplic."
Il esset un bon chap, ma it ne pleset me vider le joyar se tam mult, durant que omnicos esset tam trist.
Poy il exeat por vider li Lord Godalming (Lord = anglés: Senior, Mastro), quel es li nu oficial (ofici·e → ofici·al = omnes usa it) nómine de Arthur, pro que su patre hat esset li Lord Godalming ma nu es mort. Noi intrat li preparat chambre de mortes in quel trovat se li córpores de Lucy e su matre, fante it un vermen tristissim loc. Van Helsing dit li functionario que li córpores deve esser in diferent locs, pro que vider du córpores in un sol loc vell esser un plu grand choc por Arthur. Li functionario dit: "Ah, vu es corect, quam stupid yo es!" e rapidmen restaurat (restaurar = far quam antey) li coses in li maniere quel noi hat fat les.
Li povri chap Arthur intrat, con un totmen diferent aspecte quam antey. Il hat amat su patre tam mult. A nos il esset polit e cordial (cordi·e → cordi·al = con bon cordie) quam sempre, ma noi videt su intern tristesse e choc. Noi ductet le til li porta del chambre in quel jacet Lucy, e quande yo volet lassar le sol il prendet mi brasse e dit raucmen:
"Anc tu amat la, old chap; ella dit me que tu amat la e que tu esset su max bon amico. Yo vole mersiar te pro li bon coses queles tu hat fat por la. Yo ne posse..."
Subitmen il comensat plorar, e lansat (lansar = jettar) su brasses circum mi epoles, diente:
"Oh, Jack! Jack! Quo far? Li tot vive ha lassat me, yo have nullcos in li munde por quel viver."
Yo comfortat le tam bon quam yo posset. In tal casus (casu = loc, témpor, eveniment) li mannes ne fa mult: on prende li manu, presse li brasse sur li epol un poc plu fort, on plora un poc junt. In fine li plorada cessat, e yo dit le:
"Veni, lass nos vider la."
Noi eat vers li lette e videt la - Deo! Tam bell ella esset. Chascun hor semblat far la mem plu bell. It terret me un poc, e Arthur mem plu. Poy, pos un long pause il susurrat:
"Jack, esque ella es vermen mort?"
Yo dit que yes, e que sovent pos mult suffrentie (suffrer = sentir se mal, doler) li morte fa li visage de un person tre bell e pacific. (pac·e → pac·ific) Il credet me e pos har regardat la un long témpor il tornat se. Yo dit le que li témpor ha venit por dir adío, e il prendet li manu de Lucy e besat it, e besat anc li fronte de Lucy.
Yo lassat le in li salon e dit Van Helsing que il hat dit adío, pos quel Van Helsing dit li functionarios que ili posset far li preparationes por cluder li sarco. Yo informat le pri li question de Arthur, e il respondet:
"To ne es surprisant. Anc yo dubitat (dubitar = ne saver ca un cose es corect o fals) por un moment!"
Noi dineat junt. Van Helsing dit nullcos durant li diné, ma quande noi comensat fumar li cigares il dit:
"Lord -" ma Arthur interruptet le:
"No, no, ples ne dir it, por li amore de Deo! Ancor no. Yo peti pardon, senior, ma yo ha perdit la tam recentmen. Yo ne senti me quam un lord."
Li professor respondet dulcimen:
"Yo dit Lord solmen pro que un simplic Senior nu ne es apt (apt = li corect cose) e yo ne save ca yo posse nominar te Arthur."
"Ples nominar me quam vu vole," Arthur dit. "Yo espera que yo va sempre esser vor amico. E yo ne have li paroles por expresser mi gratitá pro li coses queles vu ha fat por mi povri cara. Yo peti pardon si yo ha esset ínpolit in ti o un altri casu."
Van Helsing dit: "Yo save que it ne esset facil fider me, e mem nu it ne es te possibil fider me, nam tu ancor ne comprende omnicos. Anc in li futur va venir témpores u tu ne posse e ne deve comprender li coses, ma totvez va dever fider me. E tande, quande tu va fider me completmen, tu va comprender omnicos."
"Adver (adver = yes, it es ver), senior," dit Arthur, "yo va sempre fider vos. Vu have un bon cordie, e es li amico de Jack e de ella. Ples far quam vu vole."
Li professor pensat mult, poy dit: "Alor esque yo posse dir te alquo?"
"Cert."
"Tu save que Madam Westenra lassat te su possessiones?"
"No, yo ne savet it. Li car povri dama." (dama = madam)
"E pro que it es li tui, tu posse far quam tu vole. Yo vole que tu da me li permission (permisser = dir "yes, tu posse") de leer li paperes e lettres de Senioretta Lucy. Crede me, it ne es pro curiositá. Yo have un rason pri quel anc ella vell har aprobat (aprobar = creder bon). Yo have les ci, por que null foren manu mey tuchar les. Si yo posse, yo vole posseder les, e mem ne monstrar le a te, ne ancor. Plu tard yo va retrodar les a te. Yo save que it es un dur demanda (demandar = dir "esque yo posse?"), ma esque tu posse far it por Lucy?"
Arthur parlat con bon cordie, un poc quam li old Arthur quel noi conosset: "Dr. Van Helsing, vu posse far quam vu vole. Yo senti que mi car Lucy vell har aprobat que yo fa talmen. Yo ne va vexar vos con questiones til quande li témpor ha venit."
Li old professor stat e dit seriosimen:
"E tu es corect. Por nos omnes va venir dolore, ma ne omnicos va esser dolore, ni va li dolore esser lu ultim. Noi omnes va dever passar tra li amari aqua ante atinger lu dulci!"
Yo dormit sur un sofa in li chambre de Arthur, ma Van Helsing ne dormit. Il marchat ci e ta, sempre observante li chambre del sarco, in quel trovat se li flores queles emisset (e·misser = misser ex) un fort odore li tot nocte.
Grammatica
editun Sr. Marquand
editCi on di un Sr. Marquand, pro que il esset un ínconosset senior e on ha incontrat le por li unesim vez.
impresser
editImpresser veni de in e presser. Quande on fa un passu sur li suol, li pede lassa un impression. Ma on posse far un impression anc sur li mente, li cordie, quel es un cose ne facil a obliviar.
- Li bellissim cité lassa un fort impression al tot visitantes.
Vocabularium
edit- adver
- apartener
- aprobar
- apt
- circumstantie
- dama
- demandar
- dubitar
- substantive: dúbite
- edificie
- furter
- futur
- impresser
- impression
- lansar
- miseron
- oficie
- oficial
- permisser
- restaurar
- suffrentie
- suffrer
Altri paroles
edit- apartener: apartenentie
- aprobar: aprobation
- furter: furtiv
- futur: futurist
- impresser: impressiv, impressionar, impressionant
- restaurar: restauration