Salom, Jonatan!/Mon 3

Tigayum mon (3yum mon)

Dua de mesi lima (2 de mesi 5)

Jonatan estay in Vina: xaher Vina. Jonatan fikir ki Vina sen bon, ji ki Vina sen meli. Jonatan no fikir ki Vina sen colo; te fikir ki Vina sen meli. Te loga, “Vina sen meli xaher! Mi xa eskri tem to!” Ji te eskri in din-kitabu tem Vina. In din-kitabu, te eskri, “Misu tigayum din sen daymo bon! In duayum din, mi le estay in Muncen. Mas fe nunya, mi estay in Vina: Vina no sen Muncen. Muncen ji Vina sen dua xaher; Muncen no sen Vina, ji Vina no sen Muncen. Mi estay in Vina, ji xaher sen daymo meli. Mi suki Vina; xaher no sen colo. Vina sen daydenmo meli! Mas mi hare problema.”

Keto? Jonatan hare problema? Ke problema? Fe nunya, te no oko din-kitabu; te oko xaher ji fikir. Te multi fikir tem problema.

Problema de Jonatan sen ki te suki Vina, mas te no hare watu.

Te fikir, “Em. Fe nunya, to sen satu sabe (7). Fe satu des (10), tren xoridi. Satu des (10) minus satu sabe (7) sen tiga (3) satu. Satu tiga no sen multi watu cel meli xaher! Mi no hare watu. Na hare watu sen bon, mas mi no hare to! Na eskri din-kitabu sen bon, mas mi no hare watu cel na eskri to! Na fale keto in Vina?”

Te fikir, “Mi no hare multi watu. Na fale keto—eskri din-kitabu, or yam, or oko xaher? Mi xa fale keto?”

Te max fikir, ji loga, “Mi hare bon idey! Un momento…mi fikir. Misu tren xoridi fe satu des (10). Kam hay tren xafe to, fe satu des un (11), or satu des dua (12), des tiga (13), des care (14), or des lima (15)?”

Te oko…si! Hay tren hu da xoridi fe satu des lima. Fe nunya, Jonatan sen hox.

Jonatan loga, “Des lima (15) minus sabe (7) sen oco (8). Fe nunya, mi hare oco satu fe watu! Mi xa fale keto?”

Te loga, “Mi jixi! Mi xa yam bisteki. Ji mi xa glu bira. Un momento…no, mi xa glu dua bira, or tiga bira. Bon idey!”

Fe nunya, Jonatan glu bira in Vina, ji yam bisteki. Te sen hox. Te loga, “Mi sen daydenmo hox! Mi suki xaher Vina. Mi daydenmo suki turi!”

Gramati

Falelexi

Lexi hu da marka nali forma de falelexi sen “na”. Fikir = na fikir, eskri = na eskri, yam = na yam, hare = na hare.
- Jonatan fikir, “Na yam keto?”, ji te yam bisteki.
- Jonatan fikir, “Na hare watu sen bon!” Te no hare watu.

de

Jonatan fikir: Misu tren xa xoridi. = Tren de Jonatan xa xoridi.
Jonatan eskri in din-kitabu. Te eskri to; to sen din-kitabu de Jonatan.

hay

hay = sen
- Kam hay ixu in tren? Si, hay ixu; te sen Jonatan.
- Kam hay din-kitabu in bisteki? No, no hay din-kitabu in bisteki.

xa·fe to

To sen satu 10. Xafe to, to xa sen satu 11.
Jonatan le sen in Muncen. Xafe to, te le sen in Vina.
Jonatan le fikir, “Mi xa yam.” Xafe to, te le yam.

mi·su

mi	mi·su
Mi sen in tren.	Mi sen in misu tren (misu tren = tren de mi)

ke

1) ke?

Jonatan suki tren. Jonatan suki ke tren? Jonatan suki lama tren.
Jonatan oko xaher. Jonatan oko ke xaher? Jonatan oko xaher Vina.

2) hu, da

Jonatan sen in lama tren. Jonatan suki tren. Tren hu Jonatan suki da sen lama.
Jonatan oko Vina. Vina sen xaher. Xaher hu Jonatan oko da sen Vina.

day·den·mo

Tren sen daymo, daymo lama. Jonatan loga, “Tren sen daydenmo lama!”
Bisteki sen daymo, daymo bon. Jonatan loga, “Bisteki sen daydenmo bon!”
Jonatan hare day, daymo day problema. Jonatan loga, “Misu problema sen daydenmo day!”

satu

To sen satu sisa: 6:00
To sen satu dua ji des: 2:10

Satu = 60 minuto. Un satu = 60 minuto, dua satu = 120 minuto. 6:00 sen satu sisa, ji 2:00 sen satu dua. 6:00 minus 2:00 sen care satu.

day·den·mo

day·den·mo = !
- Tren sen meli. Tren sen daydenmo meli!
- Jonatan sen cinonpul. Jonatan sen daydenmo cinonpul!

xor·idi

Tren xoridi of Muncen. Xafe to, tren le sen in Vina.
Tiga satu xafe to, Jonatan xoridi.

un, dua, tiga…

1: un
2: dua
3: tiga
4: care
5: lima
6: sisa
7: sabe
8: oco
9: nue
10: des
11: des un
12: des dua…

Lexilari

Te sen hox.

Problema: A sen keto?

bira
bisteki
cel
colo ↔ meli
day·den·mo
day·mo
de
em
fale
glu
hare
hay
hox
idey
jixi
ke
ke·to
max: multi
meli ↔ colo
minus
mi·su
momento: no multi watu
na
or
problema
satu
watu
xa·fe
xor·idi
yam