Breton/Level 5/Lesson 1

You will learn ... / Te a zesk ... Vocabulary Going out Bonfire, music and dance In a tavern Let's go back home ... Goueliañ / Going out A-raok mont / Before leaving Brezhoneg English Da belec'h ez aimp da nozhvezhiñ fenoz ? Where do we go out tonight ? Nozhvezhiñ To go out (lit. "to spend the evening") Deomp e kêr da nozhvezhiñ. Let's find some place in town. Amañ e-kichen. Close around here. War an aod. On the shore. Du-hont. Overthere. Deomp da Vrest / da Wiseni / da Naoned / da Roazhon. Let's go to Brest / to Guisseni / to Nantes / to Rennes. Deomp d'ober un tamm tro d'ar fest-noz. Let's go and see the fest-noz for a while. d'ar c'hoariva. to the theater. d'ar sinema. to the movie. d'ar voest-noz / d'an toull-noz. to the night-club. d'ar sonadeg. to the concert. d'ar gouel-meur (liester : gouelioù-meur). to the festival (plural : festivals). d'an Erer Kozh. to the festival "Erer Kozh" (in French "Festival des vieilles charrues", a music festival that happens every year in Carhaix). da Yaouvezhioù ar Porzh. to the "Port Thursdays" (in French "Jeudis du Port", musical evenings that happen every summertime thursday in Brest) . da Ouel Erwan. to the Saint Yves feast (in French "Fest-Yves", equivalent to "Saint Patrick"). Da nav eur e krogo. It will start at nine PM. Piv 'zo oc'h aozañ ? Who organizes ? Ha penaos ez imp di ? And how do we get there ? War droad. By foot. Gant ar c'harr (-tan). By car (lit. Karr-tan = Car-fire). O c'hoari biz-meud. Hitch-hiking. Gant un taksi. By taxi. Piv a zeuy ganimp ? Pipi, Fañch ha Soaz. Who will come with us ? Peter, Francis and Francoise. Piv a vlenio fenoz ? Who will drive tonight Plijadur 'vo ! We will have a good time ! Mont e-barzh / At entrance Brezhoneg English Pegement eo mont e-barzh ? How much is the entrance ? 5 € eo mont e-barzh. It's 5 €. Ne goust netra mont e-barzh. Entrance is free. Evit mann eo. It's for free. Lakaet e vo ur siell dimp. They will mark us with a stamp. En em gavout ha kejañ gant tud / Meeting people Brezhoneg English Penaos emañ ar bed ganeoc’h ? How are you? (Lit.: “How is the world with you?”) Mat-kenañ ! Fine! Mat awalc’h. Well enough. / Okay. Dreist ! Brutal ! Grand! / Excellent! Erru out a-benn ar fin ! Now, here you are finally ! Sell 'ta piv 'zo aze ! Look who's coming ! Pell 'zo n'em boa ket gwelet ac'hanout ! It's been some time since I last saw you ! Plijadur am eus o welout ac'hanout adarre ! I'm happy to see you again ! Penaos 'mañ kont ganit abaoe ar wech all ? How are you since last time ? En em bleud on ! I'm in good shape ! Petra eo da vicher ? / Petore micher eo da hini ? What is your job ? Baraer on. I am a baker. Dilabour on. I am on the dole. Kelenner / Martolod / Studier / Ijinour / Teknikour / Muziker Teacher / Sailor / Student / Engineer / Technician / Musician War ma leve. Retired. Brav eo an amzer. We have a nice weather. Bonfire, music and dance Tantad ha tan-harvest / Bonfire and firework Brezhoneg English An tantad The bonfire Kaer eo an tantad evit ar bloaz-mañ ! The bonfire is beautiful this year ! An tan-arvest The firework Ar sonerezh / Music Brezhoneg English Piv eo an arzourien ? Who are the artists ? Piv 'zo o kanañ ? Who is singing ? Piv 'zo o seniñ ? Who is playing music ? Mona 'zo o son gitar / Mona 'zo o seniñ gitar Mona is playing gitar Nolwenn 'zo o kanañ Nolwenn is singing Suzanna zo o c'hoari gitar-bout Suzanna plays bass Anna-Laora a zo ouzh e daboulin Anna-Laora is near her drum Gwilhom a lak e zikadrakoù da strakal William plays his "castagnets" Bouzarus e' ar sonerezh ! The music is deafening ! Re greñv e' ar muzik ! The music is too loud ! Kae da lâret da baotr ar sono izelaat ar son ! Go and tell to the sound technician to lower the sound ! Pebezh kanerien vat int ! How good are the singers ! Pebezh sonerien vat int ! How good are the musicians ! War al leurenn emañ ar strollad "Pop-Korn" The group "Pop-Corn" is now on scene Pevar 'maint, un' e "pop korn" ! They are four of them, one in each corner (Breton play on words : "each corner" = "pep korn") Startijenn 'zo ganto ! They play with energy ! Dañsal / Dancing Brezhoneg English Dont a ri da zañsal / da goroll ? Will you dance ? Pegen brav e tañsez / e korollez ! You dance really well ! Dañsal a ra an holl / Koroll a ra an holl Everybody is dancing Dañsal a ri ar salsa ganin ? Ya, laouenn ! / Chaous ganit ! Will you dance the salsa with me ? Yes, I'd like it ! / No way ! an tango / al lamm-bada / al laride (laridenn) / kof-ha-kof (frot-bouzelloù) the tango / the lambada (lamm = jump) / the laridé / belly-to-belly (rub-bowell) ar bal-a-daou / an dro / ar c'has-a-barzh / an hanter-dro / an dañs plin the bal-for-two / the "an dro" / the kas-a-barzh / the "hanter-dro" / the "plin" dance an dañs fisel / an dañs-tro (pe dañs Kernev pe c'hoazh ar gavotenn) / ar paz-doubl / ar c'hostez-'r-c'hoad The "fisel" dance / the gavotte / the paso-doble / the kost-'r-c'hoad Aes e' da zañsal It's easy to dance Pebezh dañserien vat int ! How good are these dancers ! Plijadur 'zo amañ ! / Amañ 'zo begon ! It's lively here ! En tavarn / In a tavern Ostaleri / Tavern Brezhoneg English Deomp 'ta d'an ostaleri Let's go to the pub Deomp 'ta ouzh ar c'hontouer Let's go to the bar Sec'h eo ma c'horzailhenn ! My throat is dry ! Evañ To drink Petra 'z po da evañ ? What will you drink ? Ur werennad (ur voutailhad) dour, mar plij ! A glass (a bottle) of water, please ! gwinn / sistr / chouchenn (chufere) / bier wine / cider / mead / beer Ur banne (bannac'h) chug avaloù Some apple juice Sug orañjez / kafe / te / dour-pik (limez) Orange juice / coffee / tea / limonade Dour-melar / Kafe tomm Mineral water / Hot coffee Ha bier Breizh 'zo ? And there is Breton beer ? Lak ur banne bier din Pour a glass of beer for me Debriñ / Food Brezhoneg English Mat eo ar boued The food is good Ur grampouezhenn 'po ? Do you want a pancake ? Ur grampouezhenn gant sukr 'po ? Do you want a pancake with sugar ? Gant amann ha sukr / gant chokolad / gant kaotigell With butter and sugar / with chocolate / with jam Ya, ur grampouezhenn gant sukr am bo, mar plij ! Yes, I will have a pancake with sugar, please ! Paeañ / The bill Brezhoneg English Pegement eo an taol ? How much are the drinks ? Pegement eo ar banne bier ? How much is the beer ? Ker eo / N'eo ket ker It's expensive / It's not expensive Ur gwenneg bennak 'zo ganit ? Have you got some change ? N'eus ket a voneiz ganin I have no change Ha degemer a reer chekennoù en ostaleri-mañ ? Do you accept checks in this tavern ? Kartennoù-bank / Chekennoù-vakansoù Banking cards / Holiday checks (specific french disposition whereby enterprises grant checks to employees for holidays) Ha gallout a ran digeriñ ur gont ? And I can open an account ? 1-Unan / 2-Daoù / 3-Tri / 4-Pevar / 5-Pemp / 6-C'hwec'h / 7-Seizh / 8-Eizh / 9-Nav / 10-Dek Un euro eo. Daou euro eo It's one euro . It's two euros Hanter-kant gwenneg eo It's fifty cents Daou euro hanter-kant eo It's two euros fifty cents Going back home Gouel 'zo ! / It's fun ! Brezhoneg English Merc'hetañ / Paotretañ Looking for girls / boys Daoust hag eñ 'zo tan ganit, mar plij ? Have you a match, please ? Ya, laouenn, evel-just Yes, with pleasure, of course O chom e ti da dud out ? Do you stay by your parents ? Brav eo da zaoulagad ! How nice are your eyes ! O soñjal mont a-raok / Thinking to leave Brezhoneg English Koazezañ a rafen a-walc'h pemp munud / Azezañ a rafen ... I'd like to sit for five minutes Petra 'zo nevez ganit er bed ? What's new ? (Lit. "What's new for you in the world ?") Abalamour da betra c'h out en imor fall ? Why are you in a bad mood ? Petra 'zo nevez er gazetenn ? What's new in the newspaper ? Serr da c'henoù, 'ta ! Shut your mouth, then ! Eta (short : 'ta) Then Sell ! Suzanna ha Mona 'zo skuizh-marv, poent eo mont d'ar gêr da gousket. Look ! Suzan and Mona are real tired : it's high time to go back home. Na kaerat ur gouel ! What a nice feast ! Dreist eo! Brutal eo ! Mat-kaer eo ! Spontus-mat eo ! Kaer spontus ! ... It's so nice ! Dont a rin en-dro d'ar gouelioù-meur-mañ da vloaz ! a-benn bloaz ! I will come back next year to this festival ! Ken ar wech all ! Ken ar-c'hentañ Good bye ! Bevet Breizh ! High Brittany ! Long live Brittany ! Bevet ar brezhoneg ! Long live the Breton language ! Mont d'ar ger pe get ? / Do we go back home or not ? Brezhoneg English Da belec'h 'c'haller mont da gousket ? Where can we sleep ? Furoc'h 'vo chom da gousket er c'harr. It would be wiser to sleep in the car. Deus du-mañ da gousket. Sleep in my home. Daoust ha gallout a rit kas ac'hanon da Wengamp Could you drive me to Gwengamp ? Ha plas 'zo e-barzh ho kwetur / karr-tan ? Have you room in your car ? Ya, gant plijadur. Yes, with pleasure. Nann 'vat. No sorry. Exercises Ex 1 : Quiz Go to the Quiz. Ex 2 : Memory training Write out the Breton words, section by section. Have 2 columns, clearly separated, and write Breton and English. Then cover up one column (eg. English) with paper and write the corresponding words on the paper. Then try it the other way round, cover up the Breton, and write out the words using the English as cues. This will be a little bit more difficult. Repeat all this after an interval, the more you do it the easier you will remember the words.